Karabasan (Sleep Paralaysis)Karabasan, Uyku felcidir. Derin uyku ve uyku uyuşukluğunun anormal
bir şeklidir. İnsanlar, rüya gördükleri REM uykusu sırasında, göz ve
solunum kasları dışında tamamen fizyolojik bir felç durumundadırlar.
Hiçbir kasları çalışmaz. Hasta, birkaç dakika hareket edemez.
Umûmiyetle uykuya dalarken veya uykudan kalkarken bu uykulu hâli ile
birtakım sesler duyduğunu veya şekiller gördüğünü sanır. Kestirme
yaparken veya uykuya başlarken... Bu durum, başka sebeplerle de ortaya
çıkabilir. Ses duyma ve şekil görmeler, aynı anda olabilir.
Böyle olmasaydı, biz rüyalarımızı oynar hale gelirdik. Rüyamızda ne
yapıyorsak, yatakta da onu yapmaya başlardık. Bazen rüyadan
uyandığımızda beynimiz uyanık ve etrafın farkında olduğumuz halde,
hareket edemez, ses çıkaramaz ve göğsümüzün üzerinde bir ağırlık varmış
gibi hissederiz.
Bunu herkes, hayatının bir döneminde en az bir kez yaşamıştır. Korku
verici bir durumdur. Ama saniyeler içinde kendiliğinden düzelir.
Karabasanın olma nedeni;
uykudan uyanmamıza rağmen REM uykusundaki fizyolojik felç halinin, uyanır uyanmaz çözülmemesine bağlıdır. Çok basit açıklamak gerekirse,
"Uykudan uyandığın anda beyin uyanıyor; ama vücut uyanmıyor..."İkisi arasında bir bağlantı vardır. Vücut, bu sinyali alıp
gerçekleştiremiyor hemen. Bu, genelde stresten, yorgunluktan vs. olarak
açıklanıyor.
Fizyolojik olarak, REM atonia olarak da bilinen, REM uykusu
sırasında oluşan normal felç ile yakından ilgilidir. Buna göre bazı
bilim adamları ve fizikçiler bunun uyku döngüsünün
"doğal" bir
etkisi olduğuna inanır. Uyku felci, beyin REM durumundan tamamen uyanık
duruma geçse de, beden felcinin devam etmesi durumunda oluşur. Bu
durum, kişinin bilincinin tamamen açık olmasına rağmen hareket
edememesine sebep olur. Ayrıca bu durum ile birlikte hypnagogic
halisünasyonlar olabilir.
Rüyada gördüğümüz aktivitelerin fizyolojik etkisi, tıpkı günlük
hayatta açık bilinçle yaşadıklarımızın aynısıdır. Rüyamızda, koşmak,
şarkı söylemek, kaçmak aktivitelerinde bulunuyorsak beyinden kaslara bu
fonksiyonlar için emirler gider. REM uykusu sırasında oluşan bu hareket
emirlerini
"Locus Coeruleus" noktası durdurur. Bu nedenle, kişi, hareket etmek istediği halde hareket edemez. Uyku esnasında
kişileri korumaya yönelikoluşmuş bu güvenlik sistemi, özellikle heyecanlı rüyalarda kişiye felç
olmuşluk duygusu verir. İnsan, rüyasında da kaçmak istediği halde
kaçamadığı, koşmak istediği halde koşamadığı rüyalar görür. Bu felç
olmuşluk hissi, korkunç rüyalarda kabusa dönüşür ve abartılı korku
tepkileri (hızlı kalp çarpıntısı, ter içinde kalmak, ağız kuruluğu vb.)
hissederek uyanan kabus sahipleri KARABASAN sanrısı ile kalkarlar.
Çoğu zaman, uyku felcine uğraya kişi tarafından, bunun bir rüya
sebebiyle oluştuğuna inanılır. Bu yüzden, insanların hareket etmek
istese de hareket edemediği rüya sayısı bu kadar fazladır. Uyku
felcinin sebep olduğu halisünasyonlar bazen durumun normal bir rüya
olarak algılanmasına, bazen de oda içerisinde hayali şeyler görülmesine
sebep olur .
Karabasanın, insanın uyanışı esnasında fiziksel, eterik ve astral
bedeninin aynı zamanda bir araya gelmediklerini ve birinin dışarıdayken
(tam olarak bedene girmemiş halde) diğerinin bedene dönmüş olduğunu
biliyorum. Odayı hisseder, görürsünüz, hatta dokunduğunuzu da
hissedersiniz, yatakta olduğunuzu da... Fakat bağırsanız sesiniz
çıkmaz,çünkü astral bedeninizle bağırıyorsunuz, fiziksel bedeninize
aynı uyarıyı gönderemiyorsunuz. Aynı şekilde bu sebepten ötürü fiziksel
bedeninizi hareket ettiremezsiniz.
Karabasanın iki temel nedeni var:
- Kan dolaşımındaki düzensizlikler.
- 2-Psikolojik gerginlikler.
Eski bir Avrupa şampiyonu güreşçi, bu durumun sebebini şöyle açıklıyor:
"İnsanın
gece yatış pozisyonu önemli. Sırtüstü yatarsan, vücuttaki kan dolaşımı
çok kısa süren bir an, ayni seviyede kalır veya durur. Bu anda
vücut, bahsedilen sıkıntıları yaşar. Ama sen bu durumdayken, ufak
bir hareket yapsan -bir parmak bile oynatsan mesela- kan, yeniden
vücutta dolaşmaya başlar ve sıkıntı dağılır."Bu anlattığımız olayın bilimsel adı,
"Rapid Eye Movement"tir
(REM). İnsanın uykusu, birkaç evreden oluşur. REM döneminde, hızlı göz
hareketleri vardır ve beyin aktivasyonu durur. Ama bazı insanlarda
beyin aktivasyonu, zaman zaman ya da sürekli durmaz. Vücudu kontrol
edemezsiniz; ama bilinçli ya da bilinçsiz çevreyi görebilirsiniz. Bu
korkutucu bir durum. Çocukluktan beri
"karabasan, karabasan"diye anlatılan hikâyeler, bilinçaltında daha da büyük korkular
yaratıyor. Bir daha yaşarsanız, bilinciniz yerinizde ise bu bir sağlık
problemi ve uyanmalıyım diye düşünün ve odaklanın. Uyanacaksınız.
Karabasan'ın BelirtileriUyku felcinin başlıca belirtisi uyanma öncesi veya uyuma öncesi
görülen kısmı veya geçici iskelet kası felcidir. Diğer bir deyişle, bir
kişinin uykuya dalarken veya uyanırken hareket edememesi veya
konuşamaması hissidir. Uyku felci ile birlikte hypnagogic
halisünasyonlar olabilir. Bu halisünasyonlar işitsel, dokunsal ve/veya
görsel olabilir. Uyku felci kişi tekrar REM uykusuna dönmeden önce veya
tamamen uyanmadan önce birkaç saniye veya birkaç dakika sürebilir. Çok
uç durumlarda, 4-5 saat sürdüğü de bilinmektedir:
- Uyumaya başladıktan birkaç saat sonra çığlık atmaya ve ağlamaya başlayabilirsiniz.
- Kalbiniz çarpıntınız ve soluk alıp vermeniz sıklaşır.
- İnsanlar sizi gördüklerinde rahat olmadığınızı fark ederler.
- Rüyayı kesinlikle hatırlamazsınız.
- Başkaları size bahsetmedikçe olayı hiç hatırlayamazsınız.
Karabasan'ın Olası SebepleriUyku felci, rüya gören bir kişinin rüyasında yaptığı hareketleri
aynen yapmasını engellemek için REM uykusu süresince oluşur. Uyku
felcinin fizyolojisi hakkında çok az şey bilinir. Bununla birlikte,
uyku felcinin beynin pons bölgesindeki motor nöronların post-sinaptik
inhibisyonu ile bağlantılı olduğu önerilmektedir. Özellikle, düşük
seviye melatonin kasların uyarılmasını engelleyecek şekilde
sinirlerdeki depolarizasyon akımı durdurabilir, ve rüyada yaşanan
fiilin gerçekte yaşanmamasını sağlayabilir (mesela, rüyasında koştuğunu
gören bir kişinin gerçekte koşmasını engellemek gibi).
Ayrıca, bu düzensizliği yaşayanlar ve narkolepsiden muzdarip olanlar
arasında belirgin bir ilişki vardır. Fakat değişik çalışmalar, çoğu
insanın hayatlarında en az bir kez uyku felci yaşadığını göstermektedir.
Bazıları, değişik faktörlerin uyku felci ve halüsinasyonların yaşanma olasılığını arttırdığını rapor etmişlerdir. Bunlar:
- Sırt üstü yatmak
- Düzensiz uyuma saatleri; şekerlemeler, çok veya az uyumak
- Fazla stres
- Ani çevre/yaşam tarzı değişiklikleri
- Olaydan
hemen önce görülen berrak rüya. Ayrıca berrak rüya durumuna girebilmek
için kullanılan bilinçli indüksiyon yaygın bir yöntemdir. WILD olarak
da bilinir.
- Yapay uyku yardımcıları ve antihistaminler.
Cinlerle İlgisi Var mı?İslam dinine göre
‘karabasan' yada halk dilinde olduğu gibi
‘ağır basma'diye adlandırılan bu olay cinlere bağlanır. Beşer (İnsan) soyu dışında
en açık şekilde Kuran-ı Kerim'de tarifi yapılan bir diğer canlı da
cinlerdir. Bir tür ateşten yaratıldığı ve insan gibi kendi amelinden
sorumlu olduğu bilinir. İslam toplumunda karabasandan muzdarip insanlar
hocalara götürülür, muskalar taşır yada yatağının altına yerleştirilen
makas, bıçak gibi metal kesicilerle bu kâbustan kurtulmaya çalışır.
Peki karabasan, gerçekten de cinlerin insanlara yaşattığı bir tür uyku işkencesi midir?
Karabasan olayı ve lohusalık halinde gelen hadiseler, Anadolu'nun
her tarafında görülen mevcut olaylarındandır. Genellikle zemher ayında
doğu bölgelerimizde
“cingoloz” dediğimiz olay da bunlardan bir
tanesidir. Yani uyku/uyanıklık arasında, genelde kıllı-mıllı, siyah,
goril gibi bir ağırlığın üzerinize oturduğunu, eliyle kolunuza
bastırdığını, konuşamaz durma geldiğinizi, dilinizin kilitlendiğini,
hareket sahanızın tamamen kısıtlandığını görürsünüz. Daha sonra bu
halden çıkınca, dersiniz ki;
“Ben, böyle bir şey yaşadım…”Veyahut geceleyin uyurken, aniden bir ses duyarsınız; sizi dışarıya
çağırır. Sanki uyurgezer gibi hareket edersiniz, (peşinden) gidersiniz.
Kendinin
“cingoloz” olduğunu söyler veya sizin yakınınız şeklinde de gelebilir, sizi herhangi bir yere götürebilir. Bu tip olaylar da var.
Bir de albastı olayı dediğimiz, loğusa bayanlarda olan bir hadise:
Sanki çocuğunu götürüyormuş gibi; rahatsızlandırmalar, beşiğin yerini,
yatağını değiştirir gibi görüntülerle başlayan bir
“hastalık” türü de var.
Şimdi bu
“ağırbasan” halleri ne zaman olur? Ağırbasan,
albasan, albastı dediğimiz bu olaylar, genelde vücut yorgunken ya
zihinsel ya da bedenen bir yorgunluk hissi(nden sonra başlar.) Örneğin;
bir yolculuğa çıktınız, dönüşte bayağı bir yoruldunuz ve metruk bir
yerde yalnız” kalıyorsunuz. İşte o anda siz, vücudunuz, bünyeniz uygun
ise (bu, herkeste olmayabilir) bir
“menfez” açabilirsiniz.
Bir de bakarsınız ki, üstünüze bir ağırlık gelir, gözleriniz yavaş
yavaş kapanır, üzerinize korkunç bir ağırlık iner. Sesiniz soluğunuz
kesilir ve yanınızda biri varsa bağıramazsınız, sesinizi ona
duyuramazsınız. Bazıları da kendi ruhsal güçleriyle bir dua okur, bir
Ayete'l-Kürsi okuyabilir veya bütün gücüyle
“Allah!” diyerek o halden çıkabilir.
Karabasan olayı, diğer dinlerde de vardır. Belki onlar da Hz.İsa'dan ve
kendi dinlerinden bir yardım talebinde bulunmak suretiyle birdenbire
ruhsal bir güçle bu durumdan çıkan insanlar olduğunu görüyoruz.
Demek ki burada olan hadise, vücutta bir
“menfez”in açılmasıdır. Genelde bedensel ve zihinsel yorgunluk, bu duruma yol açıyor.
Menfez Açıklığı Nedir?Vücuttaki menfezler, genelde –nasıl ki insan vücudunda
“akupunktur noktaları”gibi açıklıklar var ise, bunları gösteriyoruz. Diyoruz ki, hücreler
arasında, sinir sistemindeki bazı nöronlar içerisinde belli aralıklar
vardır. Bu aralıklar, vücudun herhangi bir kesiminde olabilir. Gözlerde
–bir hassasiyet olarak-, ellerde, alında, boyunda, göğüste veya
ayaklarda olabilir. Bunlar, ancak denemeler sonunda bulunabilir; çünkü
her insanın yapısı değişiktir ve biyolojik değişikliğine göre de
görünmeyen bazı
“şua”lar giriyor. İşte biz, bunlara “menfez”
diyoruz. Yani sizin manyetik şuaları aldığınız vücuttaki kilit
noktalarıdır. Bunun haritasını da çıkarıyoruz. Diyoruz ki, şu, şu, şu
noktalar, sizde biyolojik enerjinin girmesine neden oluyor ve bunlara
“menfez” ya da
“koridor” diyoruz.
Bu durumda bizim kültürüm etkisiyle görülen halüsinasyonların İslam
dininin etkisiyle cinleri çağrıştıran kedi yada insan benzeri garip
görünüşlü semboller olması da kaçınılmazdır. Mesela Alman kültüründe
karabasana
‘Hexendrücken' (cadı basması) denir. Ortaçağ
kültüründen kaynaklanan cadı figürü ön plandadır. Ruhun arınma
evreleriyle çok ilgili olan Budizm etkisiyle Hindistan'da bu olay,
ruhun erdeme ulaşırken, kötü Hindu şeytanı Rakshasan tarafından
engellenme çabası şeklinde yorumlanır. Rusya'da uyku felcine domovoi
adındaki ev ruhunun yol açtığı inancı hakimdir; domovoi kötü giden bir
evlilik yada ihanet gibi bir nedenden dolayı ev halkını cezalandırdığı
düşünülür.
Karabasan vakasına benzer uyku felci yaşayan Amerikalıların ise diğer
ülkeler kadar belirgin kültürel bir altyapıları olmaması sebebiyle,
açıklamaları daha farklıdır: Uzaylıların kaçırması vakası. ABD'de
binlerce insan gece uyurken uzaylılar tarafından kaçırıldığını, esir
edildiğini yada ziyaret edildiğini bildirmiştir. Çoğunun açıklaması
uyku felci durumunda yaşananlarla aynı özellikler göstermiştir: Hareket
edememe, uyanık olduğu halde konuşamama, üzerinde bir ağırlık hissetme
vs.
Peki Karabasan'dan Nasıl Kurtulunur?1. Öncelikle bir hekime danışmalı..
2. Karabasan görmekten korktuğunuz gece, sırtüstü yatmamalı.
3. Yatağın üzerinde yada yerde ekmek kırıntısı falan varsa temizlemeli.
4. Yatarken yatağa
abdestli girmeli,
Euzü Besmele okuyarak sağ yanı üzerine kıbleye karşı yatıp, sağ avucu sağ yanağın altına koymalıdır.
Âyet-el Kürsi,
3 İhlas, sonra
Fatiha ve
1er defa
iki kul euzüyü okumalıdır. Sonra
3 defa
(Estağfirullahelazim ellezi la ilahe illahü) okuyup, üçüncüsüne
(el-hayyelkayyume ve etubü ileyh) ilave etmelidir. Daha sonra da
10 kere
(La havle vela kuvvete illa billah) okuyup, onuncusuna
(hil aliyyil azim ellezi la ilahe illahü) ilave etmelidir!
Li ilafi'yi [Kureyş suresini] gece yatarken
11 defa okumalı. Aşağıdaki hadis-i şeriflerde bildirilen duaları okumalıdır:
('Bismillâhillezi lâ yedurru ma'asmihi şey'ün fil erdi ve lâ fissemâi ve hüves-semi'ul alim' duasını sabah
3 kere okuyana, akşama kadar, akşam okuyana da, sabaha kadar hiç bela gelmez.) [İbni Mace]
('
Euzü bikelimâtillahittammâti min şerri mâ haleka' duasını okuyana, o yerden kalkıncaya kadar, hiçbir şey zarar veremez.) [Müslim]
5. Cevşen duasını okumak ve üzerinizde cevşen
duasını bulundurmalı. Korku gibi şeylerden korunmak için dua etmek ve
âyet ile hadis gibi şeyleri yazıp taşımak dinen caizdir. Abdullah bin
Ömer Peygamberden (sav) şöyle rivayet etmiştir:
"Sizden biriniz
uykuda korkarsa şöyle desin: Allah'ın gazab ve azabından ve kullarının
şerrinden, şeytanların vesvesesinden ve yanıma gelmelerinden eksikliği
olmayan Allah'ın sözlerine sığınırım" O zaman, hiçbir şey ona
zarar vermez. Abdullah bin Amr onları temyiz çağına gelen çocuklarına
öğretir, temyiz çağına gelmeyen çocukları için yazıp onların boynuna
asardı (Ebu Davııd, Nesâî, Tirmizî).
Ancak bunları istismar
edip sanat haline getiren ve saf kadınlarla teşriki mesai edip onlarla
haşr ve neşir olmak kesinlikle haramdır. (Günümüz meselelerine Fetvalar – 2, Yasin Yayınevi, s: 258 )6.
Fatiha,
Nas,
Felak,
İhlas surelerini okumalı.
7.
7 defa
Ayete'l Kürsi'yi okuyup sağa, sola, arkaya, öne, alta ve üste üfleyip yedincisini üflemeden uyumalı
8.
33 defa
Sübhanellah,
33 defa
Elhamdülillah ve
34 defa
Allahü ekber diyerek uyumalı
9.
Abdest alıp
2 rekat namaz kılıp
abdestli yatmalı.
Alıntıdır.